OCHRONA FUNDACJI RODZINNEJ PRZED OPTYMALIZACJĄ PODATKOWĄ

OBAWA MINISTERSTWA FINANSÓW

Niedawno opublikowana (21.02.2023 r.) ustawa z 26 stycznia 2023 r. o fundacji rodzinnej, która wejdzie w życie 22 maja 2023 r. już jest przedmiotem koniecznej nowelizacji w zakresie przepisów podatkowych.

Chodzi o zapobieżenie wykorzystaniu tej instytucji dla innych celów niż działania sukcesyjne. Jak wynika to z uzasadnienia noweli, dodatkowe uregulowania mają uszczelniać przepisy podatkowe i chronić wykorzystanie instytucji fundacji rodzinnej przed agresywnymi optymalizacjami.

FUNDACJA RODZINNA WEHIKUŁEM OPTYMALIZACYJNYM? NIE!!!

Z punktu widzenia interesu firm rodzinnych trzeba się zgodzić z podejściem Ministerstwa Finansów, bowiem przyszli fundatorzy chcą realnie korzystać z tej wyjątkowej instytucji wyłącznie do procesów sukcesyjnych w firmach rodzinnych. Ani firmy rodzinne ani wspierający je doradcy sukcesyjni nie chcą, aby na fundacje rodzinne padło odium wehikułu optymalizacyjnego. To realna i wypracowana na zasadzie konsensusu instytucja pomagająca przedsiębiorstwom rodzinnym w budowaniu firm wielopokoleniowych.

SZCZEGÓŁY NOWELIZACJI USTAWY O FUNDACJI RODZINNEJ

Wprowadzane uszczelnienie poprzez art. 16 projektu ustawy o zmianie ustawy o obligacjach, ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji oraz niektórych innych ustaw (druk sejmowy nr 2992) to trzy główne działania:

  1. objecie opodatkowaniem podstawową stawką CIT (19%) oddania przez fundację rodzinną w odpłatne korzystanie zorganizowanych lub niezorganizowanych składników służących działalności dla fundatora, beneficjenta lub podmiot z nimi powiązany,
  2. objęcie opodatkowaniem CIT całości dochodów fundacji rodzinnej, która nie została zarejestrowana w terminie,
  3. rozszerzenie opodatkowania stawką 15% CIT świadczeń określonych łącznie jako ukryte zyski, które byłyby innymi świadczeniami niż składniki majątkowe przekazane beneficjentowi zgodnie ze statutem fundacji rodzinnej.

Jest też propozycja obniżenia stawki PIT z 15% do 10% dla wypłaty świadczeń dla beneficjentów spoza kręgu najbliższej rodziny (tzw. grupy zero w rozumieniu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn). Wydaje się, że ta propozycja nie wyczerpuje postulatu środowisk firm rodzinnych w zakresie wspólnego zakładania fundacji rodzinnych przez osoby, np. powinowate (niespokrewnione) – brata zmarłego i jego szwagierkę (żonę zmarłego).

ESTOŃSKI CIT A FUNDACJA RODZINNA

Jest propozycja częściowej likwidacji jednej z dwóch barier dot. estońskiego CIT, która nie pozwala na jednoczesne:

1) posiadanie statusu beneficjenta fundacji rodzinnej oraz udziałowca spółki opodatkowanej tym ryczałtem,

2) wybór (lub powoduje utratę) opodatkowania tym ryczałtem spółki, której właścicielem stanie się fundacja rodzinna.

Procedowany w Sejmie projekt likwiduje tylko pierwszą z tych dwóch barier.

DODATKOWE INFORMACJE

Więcej informacji o procesie legislacyjnym dot. tej nowelizacji na stronach Sejmu:

https://sejm.gov.pl/Sejm9.nsf/PrzebiegProc.xsp?id=063BC68DDD9D1FA8C125894B00382A12

A także z moją wypowiedzią w artykule Aleksandry Tarki w Rzeczpospolitej z 09.03.2023 r. pt. “Opodatkowanie fundacji rodzinnych do poprawki” (str. A11):

https://www.rp.pl/podatki/art38091251-ustawa-o-fundacji-rodzinnej-nie-weszla-w-zycie-ale-ministerstwo-chce-poprawek