CO ZROBIĆ GDY PRZYPADKIEM WYGASIMY ZARZĄD SUKCESYJNY?

Rodzina zmarłego przedsiębiorcy ma się z czym borykać – w okresie żałoby musi powołać zarządcę sukcesyjnego, żeby móc kontynuować działalność przedsiębiorstwa rodzinnego, które było zarejestrowane na nazwisko zmarłego przedsiębiorcy lub wspólnika spółki cywilnej.

O ile zarządca nie został powołany za życia przedsiębiorcy – gorąco zachęcamy do tego, aby zabezpieczyć swoją rodzinę (jak i pracowników oraz kontrahentów) poprzez wpisanie zarządcy sukcesyjnego (oraz prokurenta) za życia przedsiębiorcy – to takie proste poprzez internet – zob. procedurę w „trzech krokach”:

PRZYPADKI WYGAŚNIĘCIA ZARZĄDU SUKCESYJNEGO

Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przewiduje konkretne przypadki, kiedy zarząd sukcesyjny wygasa, m.in.:

• upływ dwóch miesięcy od dnia śmierci przedsiębiorcy gdy nie ma małżonka, któremu przysługiwałby udział w przedsiębiorstwie w spadku i nikt inny nie przyjął spadku lub zapisu windykacyjnego,
• upływ 2 lat od dnia śmierci przedsiębiorcy, gdy zarząd sukcesyjny został powołany,
• uprawomocnienie się postanowienia o stwierdzeniu spadku, dzień zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, gdy jedna osoba (spadkobierca, zapisobierca windykacyjny) nabył przedsiębiorstwo w spadku w całości,
• dniem nabycia przedsiębiorstwa w spadku w całości przez jedną osobę, która nabyła to przedsiębiorstwo lub udział w nim od właścicieli przedsiębiorstwa w spadku (=spadkobierców/zapisobierców windykacyjnych).

Innym doniosłym zdarzeniem, które wygasza zarząd sukcesyjny – a tym samym kończy istnienie przedsiębiorstwa w spadku – jest dział spadku.

Dział spadku jest ostatnim etapem procesu dziedziczenia majątku (po przyjęciu spadku, a potem nabyciu spadku). Dział spadku skutkuje tym, że spadkobiercy dzielą między siebie składniki majątku objęte masą spadkową w inny sposób niż wynika to z ich udziałów spadkowych w tej masie (majątku).

PRZYPADKOWE WYGAŚNIĘCIE ZARZĄDU SUKCESYJNEGO

Co jeśli do wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego dojdzie przypadkiem, w skutek niezaplanowanego działania spadkobierców?

Przykład z życia:

Żona wraz z córkami powołały małżonkę na zarządcę sukcesyjnego firmy zmarłego męża. Ponieważ z firmą związane były niedokończone rozliczenia działalności zmarłego, zarządca sukcesyjny w toku negocjacji zawarł ugodę z kontrahentem co do dalszych etapów rozliczeń pracy, którą wykonał przedsiębiorca, w tym do rozliczania się z podwykonawcami. Prace na tym trwają…

Ponieważ w ramach masy spadkowej były też prywatne nieruchomości, które podlegały wynajmowi, spadkobierczynie musieli dokonywać różnych czynności wspólnie (zawierać umowy najmu, dokonywać rozliczeń, itp.) co było dla nich uciążliwe. Postanowiły dokonać działu spadku, aby całość majątku prywatnego przypadł małżonce, co uprościłoby zarząd tym majątkiem.

Po konsultacjach z notariuszem dokonano działu spadku, który (niestety) objął też przedsiębiorstw w spadu….

Ten ostatni element został uwzględniony w wyniku niedomówienia skutków prawno-podatkowych działu spadku w kontekście ustawy o zarządzie sukcesyjnym.

Jakie dział spadku wywarł skutki w powyższym przykładzie?

Doszło do nieodwołalnego wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego funkcjonującego przedsiębiorstwa w spadku!!!

CZY WYGAŚNIĘCIE PRZEDSIĘBIORSTWA W SPADKU DA SIĘ URATOWAĆ?

I tak, i nie.

Tak, gdyby przyjąć założenie, że przedsiębiorstwo jest kontynuowane przez spadkobiercę, który go przejął. Nie, gdyż dział spadku automatycznie likwiduje wpis przedsiębiorstwa w spadku w CEIDG, automatycznie też upada jego rejestracja podatkowa, w tym VAT.

Kontynuacja przedsiębiorstwa, oprócz oświadczenia jego przejęcia, wymaga również posiadania statusu podatnika VAT. Tylko wtedy można uniknąć skutków remanentu likwidacyjnego, czyli opodatkowania całości istniejących w firmie na ten dzień towarów (środków trwałych, wyposażenia, magazynu, nieruchomości, i innych rzeczy lub ich części, a także wszelkie postacie energii – zgodnie z definicją towaru w ustawie o VAT).

Zazwyczaj wymaga to przygotowania po stronie spadkobiercy przejmującego przedsiębiorstwo do dalszego jego prowadzenia.

Zazwyczaj, bo gdy dochodzi do takiej niezaplanowanej czynności, co do której osoby ją realizujące nie mają pełnej wiedzy co do stuków prawnych i podatkowych – robi się groźnie…

Obecnie pracujemy na uratowaniem tej sytuacji – jak się uda bądź nie – będziemy informować…

doradca podatkowy
doradca sukcesyjny