KONSULTACJE PROJEKTU ZMIAN CEIDG – JESZCZE WIĘCEJ ZARZĄDU SUKCESYJNEGO!

Do 3 października 2024 r. trwały konsultacje społeczne projektu ustawy o zmianie ustawy o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy oraz niektórych innych ustaw (UD38). Głównym motywem przewodnim nowelizacji ma być pełna digitalizacja wpisów i rejestru (rejestracja i zmiany tylko online) oraz większa widoczność danych rejestracji spółek cywilnych. Dzisiaj te informacje są szczątkowe i trudno je znaleźć. Pomniejszym elementem są zmiany techniczne dot. zarządu sukcesyjnego, np. zakres jego uprawnień lub przedłużenie okresu zarządu sukcesyjnego.

ZARZĄD SUKCESYJNY POWINIEN BYĆ OBOWIĄZKOWO WSKAZYWANY W CEIDG

6 lat praktyki w zakresie przepisów o zarządzie sukcesyjnym (weszły pod koniec 2018 r.) jest wystarczające aby wyprowadzić prosty wniosek, iż każdy przedsiębiorca, który zakłada działalność lub aktualizuje swój wpis – powinien mieć obowiązek wskazania osoby zarządcy sukcesyjnego. Ileż mniej byłoby kłopotów, sporów, niepewności, ryzyk czy tragedii!

Dzisiaj wpisanie zarządcy sukcesyjnego to tylko opcja, która nie jest w żaden sposób realnie wspierana przez Państwo/MRiT, to tylko dodatkowy załącznik do wniosku o wpis/zmianę CEIDG.

TYLKO 1,5% – 2% PRZEDSIĘBIORCÓW MA WPISANEGO ZARZĄDCĘ SUKCESYJNEGO

MRiT w aktualnościach z dnia 25.11.2022 r. podało iż wpisanych jest 40,5 tys. zarządców sukcesyjnych. Nie znalazłem nowszych wpisów. To oznacza, iż tylko ok. 1,55% przedsiębiorców ma wpisanego zarządcę sukcesyjnego. Być może teraz wskaźnik ten wzrósł do ok. 2%. Czyli 1 na 50 przedsiębiorców zabezpieczył siebie i rodzinę oraz swoją działalność na wypadek swojej śmierci. Przez 6 lat obowiązywania przepisów o zarządzie sukcesyjnym, kilku ich nowelizacji i początkowej kampanii MRiT – temat nie istnieje w przestrzeni publicznej. Problem znają księgowi, doradcy podatkowi, prawnicy i notariusze – tylko te grupy mają styczność zawodową z sytuacją, gdy przedsiębiorca zmarł nie powołując swojego zarządcy sukcesyjnego za życia.

BRAK ZARZĄDCY SUKCESYJNEGO TO SAME KOMPLIKACJE I PROBLEMY

Ustawy o zarządzie sukcesyjnym nie można wyłączyć, ona działa zawsze w przypadku śmierci przedsiębiorcy. Przez 2 m-ce od jego śmierci wpis w CEIDG ma status “przedsiębiorca zmarł, nie powołano zarządu sukcesyjnego”.

Każdy większy biznes w formie JDG nie da się zamknąć z dniem śmierci jego właściciela. Każdy większy biznes na JDG powinien zmienić formę prawną! Ale gdy tego nie dokona zanim nieplanowo go zabraknie – to wcześniej powołany zarząd sukcesyjny jest jedyną opcją na poradzenie sobie z tym trudnym zdarzeniem. Kto się z tym mierzy? Rodzina, pracownicy, współpracownicy, kontrahenci. Przedsiębiorcy już przecież nie ma, rodzina jest w żałobie, a pracownicy są nieprzygotowani na taką sytuację.

Z tej perspektywy brak powołania zarządcy sukcesyjnego za życia (najlepiej w momencie rejestrowania działalności) – to działanie samolubne i egoistyczne, nieprzemyślane i niedojrzałe! Myślenie o biznesie to też myślenie o rodzinie i jej ryzykach z tym związanych – biznesowych, organizacyjnych i życiowych.

Jeśli nie ma powołanego zarządcy sukcesyjnego, to mamy następujące skutki prawne:
– wygaszenie rejestracji podatkowej NIP i VAT,
– prawo pracowników do nieprzyjścia do pracy,
– brak prawa kontynuowania sprzedaży,
– możliwość zawieszenia realizacji kontraktów przez kontrahentów,
– brak dostępu do konta firmowego.

Mało?
W istocie to paraliż działalności, która toczy się każdego dnia!
Hurtownia, sklep internetowy, sklep spożywczy, zakład fryzjerski, itp. – można zamknąć drzwi i wywiesić kartkę “przedsiębiorca nie zgłosił zarządcy sukcesyjnego, sorki, proszę czekać…”

UDZIAŁY W SPADKU – NIEMAL ZAWSZE MUSI BYĆ PEŁNA ZGODA W RODZINIE (SPADKOBRANIE USTAWOWE)

Jeśli nie zmarły przedsiębiorca nie wpisał zarządcy sukcesyjnego do CEIDG (nie wystarczy wybrać takiej osoby, trzeba ją zgłosić) – to uprawnieni spadkobiercy (ustawowi lub testamentowi) mają prawo wybrać zarządcę sukcesyjnego – ale muszą uzyskać zgodę osób mających prawo do 85% masy spadkowej.

W przypadku równych udziałów do spadku (brak wspólnoty małżeńskiej, związek partnerski) i spadkobraniu ustawowym (nie ma testamentu):
– dwoje spadkobierców musi być zgodnych,
– troje, czworo, pięcioro i sześcioro też,
– przy siedmiorgu spadkobierców jeden może być przeciw!

W przypadku wspólnoty małżeńskiej i spadkobraniu ustawowym (nie ma testamentu):
– małżonek ma połowę z majątku wspólnego, druga połowa podlega spadkobraniu pomiędzy wszystkich uprawnionych, przy czym małżonek nie może mieć mniej niż ćwiartkę w tej połowie,
– przy jednym, dwójce, trójce i czwórce dzieci spadkobiercy muszą być zgodni,
– przy piątce dzieci tylko jedno z nich może być przeciw!

Większość przedsiębiorców ma mniej niż piątkę dzieci, w momencie jego śmierci rodziną targają ogromne emocje, nie zawsze wszyscy żyją w zgodzie. Brak wskazania zarządcy sukcesyjnego to przepis na ogromny problem.

PRZYKŁAD Z ŻYCIA

Mam doświadczenie z sytuacji gdy jedynym spadkobiercą zmarłego przedsiębiorcy był syn skłócony ze swoją mamą-małżonką zmarłego przedsiębiorcy, który razem pracowali i prowadzili firmę. Żona z dnia na dzień straciła źródło zarobkowania, firma stanęła, został majątek ruchomy, który trudno było spieniężyć. Zostały spore zobowiązania, których ten majątek nie pokrywał…. Nie mieliśmy przestrzeni aby pomóc. Syn nie był skłonny do rozmów z mamą. Dramat.

Prawdopodobnie wiele osób słyszało o podobnych historiach. Czy zostały przez nie wyciągnięte stosowne wnioski?

PROPOZYCJA NASZYCH REGULACJI ZMIAN W CEIDG

Oprócz idei obowiązkowego wpisania do CEIDG zarządcy sukcesyjnego wskazujemy na potrzebę ujawnienia w CEIDG sytuacji, kiedy w tym 2 m-cznym okresie do powołania zarządcy sukcesyjnego osoba mająca prawo do czynności zachowawczych zgłoszenia w urzędzie skarbowym o kontynuowaniu prowadzenia przedsiębiorstwa.

Bowiem po takim zgłoszeniu:
– przywracana jest rejestracja podatkowa NIP i VAT,
– odblokowuje się możliwość dokonywania sprzedaży,
– prawo używania oznaczenia “w spadku”,
– pracownicy mają obowiązek kontynuowania pracy,
– można działać w trybie awaryjnym,
– zyskuje się czas na powołanie zarządcy sukcesyjnego u notariusza.

Szczegóły naszych uwag w poniżej dostępnym pliku – ZAPRASZAMY DO LEKTURY.

doradca podatkowy
doradca sukcesyjny