FUNDACJA RODZINNA – 3-LETNI LOCK-UP NA WNIESIONYCH AKTYWACH

MF PRZEDSTAWIŁO KONKRETY ZMIAN OPODATKOWANIA FUNDACJI RODZINNYCH

Dzisiaj na brifingu prasowym w Ministerstwie Finansów przedstawiono zmiany legislacyjne dotyczące fundacji rodzinnych:

• wprowadzenie czasowego (3-letniego) wyłączenia ze zwolnienia podatkowego (odroczenia opodatkowania do czasu wypłaty świadczenia na rzec beneficjenta) przychodów z tytułu zbycia składników majątku wniesionych lub przekazanych fundacji rodzinnej (tzw. lock-up na aktywach). Tego rodzaju rozwiązanie miałoby na celu przeciwdziałanie wnoszeniu do fundacji rodzinnej aktywów (np. udziały, akcje) z zamiarem ich zbycia już w ramach reżimu podatkowego właściwego dla fundacji rodzinnej,
• objęcie fundacji rodzinnej opodatkowaniem z tytułu udziału w kontrolowanej jednostce zagranicznej (CFC),
• doprecyzowanie zasad opodatkowania fundacji rodzinnej w przypadku posiadania przez nią udziału w zagranicznej spółce transparentnej podatkowo,
• wyłączenie ze zwolnienia podatkowego przychodów z najmu krótkoterminowego.

3-LETNI LOCK-UP NA AKTYWACH

Wstępnie oceniam to jako pozytywną wiadomość, bowiem dzisiaj interpretacje podatkowe są skrajnie niekorzystne dla fundacji rodzinnych i ich fundatorów. Organy podatkowe odmawiają we wszystkich wydawanych interpretacjach podatkowych prawa do zwolnienia podatkowego CIT, jeśli tylko wskazuje się, że rozważana jest w przyszłości sprzedaż aktywa (najczęściej nieruchomości).

Dopiero przetrawiliśmy pierwszy wyrok w tych sprawach, a spór dotyczył sprzedaży po najmie przez okres 10 lat !!! (wyrok WSA w Rzeszowie z 22 maja 2025 r., I SA/Rz 172/25).

Proponowany okres czasu nie jest przesadnie długi, to pespektywa krótko/średnio-terminowa. Tyle wynosi dokładnie czas oczekiwania w NSA na rozpatrzenie skargi kasacyjnej – w tym we wskazanej powyżej sprawie. Zatem lepiej mieć to zapisane w ustawie, że po 3 latach możemy zbyć takie aktywo wniesione przez fundatora lub innego członka rodziny.

Najważniejsze, że zmiany będą dotyczyć nowych wkładów/darowizn od 2026 r. – i chyba po raz pierwszy słyszę, że nowa zasada nie działa wstecz (czyżby progres?) – poczekajmy może na treść przepisów nowelizacyjnych.

WYŁĄCZENIE NAJMU KRÓTKOTERMINOWEGO

MF od lat forsuje nieprzejednane stanowisko, że najem krótkoterminowy to rodzaj działalności operacyjnej a nie najem. Po pierwszych przegranych w sądach dot. zwolnienia z CIT najmu krótkoterminowego dla fundacji rodzinnej (WSA w Gdańsku w wyroku z 19.06.2024 r., sygn. akt I SA/Gd 219/24) MF postanowił zmienić przepisy.

Zatem, z perspektywy fundacji rodzinnej najem krótkoterminowy będzie musiał wykonywać operator (inny podmiot niepowiązany), żeby nie tracić zwolnienia.

UCZESTNICTWO W SPÓŁKACH ZAGRANICZNYCH

Objęcie fundacji rodzinnych przepisami CFC jest trochę dla mnie niezrozumiałe. Bowiem fundacja rodzinna jest zwolniona z CIT, gdy posiada udziały w spółkach będących podatnikami CIT, czy to polskiego czy zagranicznego, a CFC dotyczą dochodów pasywnych z podmiotów powiązanych, które posiadają aktywa.

Bardziej zrozumiałe jest opodatkowanie zysków z zagranicznych transparentnych spółek osobowych – tu mógłby wystąpić całkowity brak opodatkowania zysków, szczególnie w rozbudowanych strukturach właścicielskich. Lecz moim zdaniem, otrzymywanie takich zysków do fundacji rodzinnej nie jest tożsame jak w przypadku spółek holdingowych.

PODSUMOWANIE

Po 1,5 roku zapowiedzi zmian uszczelniających opodatkowania fundacji rodzinnych w końcu doczekaliśmy się konkretów. Czy te zmiany są zagrożeniem, wydaje się że NIE. Odpadnie na pewno element bieżącej optymalizacji podatkowej, tj. zakładania fundacji pod szybką sprzedaż spółek i nieruchomości wniesionych przez fundatorów do fundacji rodzinnej.

Może p. Henryk Orfinger (przewodniczący Rady Nadzorczej Dr Irena Eris S.A.), który brał udział w tym brifingu, ma rację – przy rozmowach o fundacji rodzinnej będzie spokojniej i więcej planowania sukcesyjnego…

doradca sukcesyjny
doradca podatkowy